رویکرد Pikler در معماری چیست؟

در این مطلب از خانه معماری قصد داریم به معرفی و بررسی رویکرد Pikler در معماری بپردازیم. با ما همراه باشید.

Pikler کیست؟

امی پیکلر یک متخصص اطفال اهل کشور مجارستان بود که بعد از اتمام جنگ جهانی دوم ، به ارائه فلسفه جدیدی در مورد مراقبت از کودکان در اوایل دوران کودکی و همچنین یادگیری برای کودکان تا 3 سالگی پرداخت. وی پرسش هایی از قبیل: چه رخ می دهد اگر کودک اجازه یابد آزادانه رشد کند را بعد از تولد اولین فرزندش مطرح کرد. بدین ترتیب یک روش جدید را ارائه داد که امروزه به یکی از رویکردهای مهم در معماری تبدیل شده است.

رویکرد Pikler در معماری چیست؟

طبق رویکرد Pikler در معماری، مراقبت از سلامت جسمی کودک در عین تأمین عاطفه انجام می شود، ولی در این رویکرد به فردیت و خودمختاری کودکان تا حد زیادی اهمیت داده شده و بدین ترتیب رشد آزادانه کودکان تسهیل می یابد. در این رویکرد، مداخله بزرگسالان عمدتاً غیرضروری است و طراحی محیط ها برای اینکه کودک در حین حرکت آزادانه فضای خود را تجربه کند ، بسیار با دقت صورت می گیرد.

موارد مهم در طراحی فضاهای متمرکز بر آزادی حرکت

به طور کلی محیط هایی که بر اساس رویکرد Pikler طراحی می شوند، رویکردی عاطفی برای مراقبت از کودکان را ارائه می دهند، چون این رویکرد بر این باور است که احساس تعلق منجر به تقویت اعتماد به نفس به خصوص در نوزادان می گردد. در ادامه به بررسی موارد مهمی که در طراحی فضاهای متمرکز بر آزادی حرکت باید مورد توجه قرار گیرند، می پردازیم:

طراحی وید، کفپوش ها

یکی از مواردی که به رشد آزادانه کودکان خردسال کمک می کند، طراحی وید یا همان طراحی فضای آزاد و سیال است. چرا که کودکان در “خلا” قادر به حرکت و توسعه دادن مهارت های حرکتی خود خواهند بود.

در طراحی فضا برای کودکان باید در انتخاب نوع کفپوش دقت فراوانی کنید. چرا که کف به عنوان یک تکیه گاه و پایه ای برای اکتشاف عمل می کند. از این رو در طراحی فضاها در رویکرد پیکلر، اتاق ها باید با کفپوش های کاملاً سخت پوشانده شوند. این کفپوش ها به نوزادان کمک می کنند تا قادر به ایستادن باشند و نخستین قدم هایشان را بردارند. کف سخت همچنین به ایمنی و حالت درست ایستادن آن ها نیز کمک می کند. دمای کف باید مطلوب باشد و این از نکات بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. معمولاً کف های چوبی بهترین نوع برای استفاده در این نوع معماری محسوب می شوند.

استفاده از مبلمان ایمن در رویکرد پیکلر

در محیط هایی که با رویکرد Pikler طراحی می شوند، کودکان قادر به حرکت آزادانه در محیط هستند و از تمام وسایل در دسترسشان بالا می روند ، به آن ها فشار می آورند ، می کشند و آن ها را لمس می کنند. از این رو باید از مبلمان ایمن در این محیط ها استفاده شود. مبلمانی که ترجیحاً ثابت و بدون چرخ باشند. استفاده از نقاط تیز و متریال با بافت خشن یا بریده شده برای مبلمان و چیدمان چنین فضاهایی ممنوع است. همچنین از قطعات چند منظوره در این محیط می توان به عنوان ذخیره سازی و پشتوانه ای ایمن برای حرکات کودکان استفاده کرد.

کمد کتاب با پایه گسترده یک مبلمان بسیار رایج در فضای داخلی Pikler است که ثبات بیشتری دارد و احتمال سقوط آن در میان حرکت و بازی کودکان ، کمتر است. حتی کوچکترین نوزادان نیز می توانند از آنها به راحتی استفاده کنند. ارتفاع کمد یا میز تعویض پوشک باید مناسب باشد و در صورت لزوم باید شامل یک شبکه محافظ برای اطمینان از ایمنی جسمی کودک در هنگام انجام کارهای بهداشتی نیز باشد. در دسترس بودن وسایل بهداشت شخصی باید در هنگام تعویض پوشک و استحمام بسیار مهم است.

هنگامی که اکتشاف آزادانه مجاز است ، باید از ایمنی محیط نیز اطمینان کامل را حاصل نمود. ایمنی یکی از موارد پراهمیت در طراحی فضاهایی با رویکرد Pikler هستند. طراحی نرده هایی در ارتفاع کودکان، نصب دروازه های ایمنی روی پله ها، افزودن محافظ دوشاخه و عدم وجود کابل های الکتریکی و قطعات کوچک غیرضروری در وسط مناطق پرتردد از جمله مواردی است که طراحان باید در طراحی چنین فضاهایی در نظر بگیرند. در صورت در نظر گرفتن گیاهان در فضا باید از نوع گیاهانی باشند که در صورت مصرف تصادفی برای کودک یا نوزاد مضر نباشند.

اهمیت سکوت و ضرورت تماس با هوای آزاد در رویکرد پیکلر

سکوت یکی از مهم ترین فاکتورها برای رشد طبیعی کودکان است و در طراحی Pikler به آن اهمیت بسیار زیادی داده می شود. چرا که منجر به ایجاد تمرکز بیشتر و در نتیجه یادگیری بهتر در کودکان می شود. یکی دیگر از موارد بسیار مهم که برای رویکرد پیکلر اساسی است، نیاز به تماس با طبیعت است. در مهد کودک های Piklerian ، برای گرفتن ایده، تختخواب هایی در فضای باز به چشم می خورند که مخصوص چرت زدن کودکان هستند. از این رو طراحی فضای خارجی در رویکرد Pikler به اندازه طراحی فضاهای داخلی اهمیت دارد و باید هوشمندانه باشد. عناصری مانند: جعبه های شن ، سازه های بازی چوبی و دامنه هایی که به عنوان سرسره ، پله و استخرهای کم عمق عمل می کنند ، در طراحی فضای خارجی در رویکرد Pikler به رشد بهینه کودکان کمک شایانی می کند.

استفاده از مبلمان و اسباب بازی های چوبی

آموزش از طریق اکتشاف، هدف اصلی مبلمان در مدارس و محیط های Piklerian است و تنها برای سرگرمی کودکان از مبلمان در این رویکرد از طراحی و معماری استفاده نمی شود. از این رو برخی از اسباب بازی های متناسب که متداول ترین آنها “سبد گنج” است ، برای استفاده توصیه می شود. این سبد از یک ماده طبیعی ساخته شده که حاوی اشیای روزمره ای است که ساخته شده از مواد مختلف به جز پلاستیک هستند. در کنار این سبد کودکان به دیگر از اسباب بازی های بدون ساختار نیز دسترسی دارند.

کیت چوبی Piklerیکی دیگر از اسباب بازی های بزرگتر است که برای سهولت در جستجوی مهارت های مختلف حرکتی که کودکان باید در طول 3 سال اول زندگی خود کسب کنند ، در نظر گرفته شده است. هدف اصلی کیت چوبی پیکلر در حقیقت آموزش غیر مستقیم مفاهیمی از قبیل بالا و پایین ،داخل و خارج، زیر و رو است.
کیت چوبی پیکلر شامل موارد زیر است:

مدار مانع ها، تونل پیکلر

مدار مانع ها به شکل یک رمپ ساده ، یک رمپ فرش شده ، یک رمپ با میله ها و یک مثلث است که به عنوان یک آیتم بازی در نظر گرفته شده است. در این مدارموانع موجود توسط پایه به یکدیگر وصل شده و در نتیجه یک مدار واحد تشکیل می شود. تونل پیکلر یکی دیگر از مواردی است که در کیت چوبی پیکلر وجود دارد که مکعب هایی مستقل هستند که کودکان می توانند آن ها را به روش های مختلف پیکربندی کرده و مسیرهای متنوعی را به وجود آورند. این بازی باعث می شود تا کودکان فعالیت بدنی داشته باشند و منجر به تحریک قوه تخیل و خلاقیت آن ها نیز می شود.

قایق و مثلث پیکلر

قایق پیکلر با عرض 60 سانتی متر و طول 1.20 متر ، یکی از اسباب بازی های جذاب در کیت چوبی پیکلر است که همزمان 4 کودک می توانند از آن استفاده کنند. جالب است بدانید در زمان چرخش، این قایق ها به مجموعه ای از پله ها تبدیل می شوند که بالا و پایین می روند. از این طریق بالا و پایین رفتن به کودکان آموزش داده می شود. هدف مثلث پیکلر، تشویق کودکان برای پیروی از غرایز خود با بالا رفتن از کوه و آویختن سالم از اشیا است. بدین ترتیب کودکان مهارت هایی مانند هماهنگی حرکتی ، قدرت بدنی ، تعادل و چابکی را با کمک این مثلث کسب می کنند. گزینه ای که با رمپ Pikler ترکیب و به نوعی پله تبدیل می شود، متداول ترین نوع از مثلث پیکلر می باشد.

نیمدایره و پل پیکلر

نیمدایره پیکلر یکی دیگر از اسباب بازی های کیت چوبی پیکلر است که توسعه یافته و به عنوان تاب ، نردبان ، چهارپایه ، میز قهوه ، تونل ، پل ، کلبه و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. پل پیکلر مختص نوزادان و کودکان تا 3 سال است که به آن ها کمک می کند تا به هماهنگی حرکتی و خودمختاری دست یابند.