تاثیر فرهنگ بر فضاهای معماری

فرهنگ یکی از مولفه های تاثیرگذار بر معماری است. در حقیقت فرهنگ موثرترین مولفه و عامل در شکل گیری معماری و سبک های معماری می باشد. چون فرهنگ های مختلف باعث شده تا معماری و طراحی های مختلف به وجود بیاید. به عبارتی اگر فرهنگ وجود نداشت کلیه منازل و ساختمان های دنیا به یک شکل طراحی می شد و دیگر نیازی به معمار یا طراح وجود نداشت. می توان گفت، هویت یک مکان یا یک فضای معماری تا حد زیادی تابع فرهنگ آن منطقه است. حسی که در اثر حضور در یک محیط به ناظر انتقال می یابد، بستگی کامل به نوع فرهنگ دارد و می تواند بسیار متفاوت باشد. در این مطلب می خواهیم با چند مثال به بررسی تاثیر فرهنگ بر فضاهای معماری بپردازیم. با ما همراه باشید.

مثال هایی از تاثیر فرهنگ بر فضاهای معماری

خانه شیشه ای میس وندروهه

حسی که ناظر در خانه شیشه ای که یکی از آثار معمار معروف “میس وندروهه” است، دریافت می کند، بدون شک بسیار متفاوت از حسی است که در خانه های تاریخی ایران به او منتقل خواهد شد. فرض کنید در خانه شیشه ای قدم می زنید. فضاهای خانه به رنگ سفید، خاکستری و مشکی هستند و دیوارها و جداره خارجی حمام از شیشه ساخته شده است. آن ها به صورت بلند بدون هیچ بخش صلبی طراحی شده اند و هیچ تزئیناتی را در هیچ کجای خانه نمی بینید. از ورودی خانه می توان به طور کامل، مستقیم و شفاف فضای خانه را درک کرد.

خانه طباطبایی ها در کاشان

این حس در خانه طباطبایی های کاشان تفاوت های زیادی خواهد داشت. خانه طباطبایی های کاشان یکی از نمونه های بی نظیر آثار و خانه های تاریخی ایران است. ورودی این خانه با جلوخان تعریف شده و دو سکو به عنوان پیرنشین در آن وجود دارد. فضایی که برای تعامل اجتماعی اهل منزل با مردم محله بدون آسیب به حریم خانه تعریف و طراحی شده است. تلفیق سقف سردر ورودی و جداره های کناری با ترکیب آجر و کاشی بسیار هنرمندانه و چشمگیر است. در جداره خارجی بنا هیچ پنجره ای رو به کوچه یا خیابان وجود ندارد. فضای هشتی بعد از ورودی خانه قرار دارد و یک دالان طویل روبروی آن دیده می شود. سکوهای هشتی جایی برای نشستن افرادی است که با اهل منزل ارتباط نزدیکتر و آشنایی بیشتری دارند.

داخل حیاط خانه از هشتی به هیچ وجه دیده نمی شود. دالان و شکستگی آن باعث شده تا دید به حیاط که در واقع حریم اهالی منزل است، مسدود گردد. حیاط خانه با ارسی های چوبی و شیشه های رنگی محصور شده و حوض آب و سبزینگی را خواهید دید. سلسله مراتب را در داخل بنا و بین اتاق ها می توان مشاهده کرد. در خانه های تاریخی ایران اتاق های مجزایی برای زندگی در تابستان و زمستان وجود دارد. فرهنگ درونگرای ایرانی باعث شده تا طراحی خانه های ایرانی دارای سلسه مراتب باشد. به عبارتی باید از چندین مرحله گذر کرد تا به قلب منزل و حریم آن رسید. تاثیر فرهنگ بر فضاهای معماری مقوله ای انکارناپذیر است و این چیزی است که متاثر از فرهنگ و هویت ایرانی می باشد.

تاثیر فرهنگ بر فضاهای معماری: معماری مدرن

فضاهای معماری در سبک و معماری مدرن از فرهنگ مردم منطقه تاثیر نمی گیرند. به بیانی دیگر شفافیت و سادگی در سلسله مراتب و عملکرد فضاها به چشم می خورد و حریم منزل در فرهنگ آن ها تعریف به خصوصی ندارد. مقایسه “ادوارد تی هال” در رابطه با مقوله فرهنگ و معماری به شرح ذیل است:

” از نظر انگلیسی ها خانه من قلعه من است، آن ها هر کسی را به خانه خود راه نمی دهند، اعراب ولی درب خانه شان به روی همه باز است، آن ها از دیدن مهمان حتی اگر ناخوانده باشد خوشحال می شوند، از نظر ایرانیان مهمان اگر آشنای قبلی خانواده باشد، ورودش به حریم خانه آزاد است اما باز فضاهایی هست که نمی تواند به آن وارد شود”.