اهمیت بویایی در معماری

امروزه آشپزخانه های باز بیش از هر زمانی در سراسر جهان محبوب هستند. طراحی این آشپزخانه ها به گونه ای است که طبخ غذا و یا دید بصری آشپز به کل خانه جزء موارد مطلوب به شمار می رود، ولی در عین حال فضای باز و در دید بصری باعث می شوند تا بوی غذا در تمامی فضای داخلی خانه پخش شود و حضور در فضایی که بو در آن احساس می شود، شاید ناخوشایند باشد. در این مطلب از خانه معماری قصد داریم به بررسی بویایی در معماری و همچنین شناسایی منابع اصلی بوی ناخوشایند در طراحی داخلی منزل و هنگام کار در ساختمان های اداری بپردازیم. همچنین به این موضوع که آیا این بوها بر سلامتی و آسایش ساکنین تأثیر دارند یا خیر نیز خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

معماری و اهمیت بویایی در آن

آنچه یک شخص بدبو و نفرت انگیز می داند ممکن است برای شخص دیگری چنین نباشد، ولی به طور کلی مقابله با بو مشکل است. ترجیحات ذهنی و تفاوت در فرهنگ و تجربه شخصی بسیار متفاوت است. ولی برخی بوها برای هر فردی با هر ملیت و فرهنگی ناخوشایند است و زمانی که بیش از حد قوی باشند ، راحتی جسمی و روانی را نیز برهم می زنند و حالت تهوع ، سردرد و تحریک چشم ، بینی و گلو را به همراه دارند. چنین بوهایی در صورت ماندگاری طولانی مدت ، تاثیرات منفی بر روحیه ، اضطراب و استرس نیز دارند.

جالب است بدانید یک فرد بالغ و بزرگسال حدود 11000 لیتر هوا در روز استنشاق و بازدم می کند. شاید تا به امروز نمی دانستید که بو توسط یک یا چند ترکیب شیمیایی فرار ایجاد می شود و انسان ها و حیوانات آن را از طریق احساس بویایی خود درک کنند. درک هوا برای انسان از دو طریق است: یکی حس بویایی که در حفره بینی قرار دارد و قادر به درک چند صد هزار شکل بو در هوا است. دیگری از طریق غشاهای مخاطی بینی و چشم که نسبت به تعداد تحریک کننده های موجود در هوا بسیار حساس می باشند.

جالب است بدانید ترکیبی از این دو حس باعث می شود تا هوا تازه و دلپذیر یا سست و تحریک کننده تلقی شود. ولی شناسایی منبع بو از شناسایی شدت بو مهم تر است که الفاکتومترهای قابل حمل را متخصصان برای این منظور استفاده می کنند. بدین ترتیب کاربران قادر به شناسایی و اندازه گیری کمی منبع بوی آزار دهنده را کمی اندازه گیری خواهند بود.

منابع بو در ساختمان ها

بو در ساختمان ها می تواند از منابع خارجی یا داخلی باشد که کنترل منابع خارجی در مقایسه با منابع داخلی قطعاً پیچیده تر و دشوارتر است. بوهای خارجی از طریق دهانه ها و سیستم های تجدید و تهویه هوا به داخل ساختمان نفوذ می کنند و بیشتر آن ها از فعالیت های صنعتی ، بزرگراه ها ، همسایه های بی ملاحظه ، خیابان های شلوغ ، زیرساخت های بهداشتی یا حتی آلودگی شیمیایی خاک نشات می گیرند.

منابع داخلی بو شامل: مصالح ساختمانی ، پوشش ها و نقاشی ها ، مبلمان ، سیستم فاضلاب ، مصالح ساختمانی ، مواد نگهداری ، محصولات تجزیه یا استفاده کنندگان و متعلقات آن ها می باشد. همان طور که گفته شد کنترل منابع داخلی کمی آسان تر است. نکته قابل توجه، تمایز بوها از آلودگی هوای داخل خانه است که بسیار حائز اهمیت می باشد. بسیاری از بوهای نامطبوع هستند که آلوده کننده نیستند، ولی برخی از آلاینده های مضر مانند گاز حاصل از پخت و پز هیچ بویی ندارند.

چگونه کیفیت هوای داخل را بهبود دهیم؟

همان طور که می دانی محصولات تمیز کننده پوشش دهنده های بسیار خوبی برای بوی بد هستند، ولی برای بهبود کیفیت هوای داخلی بهتر است که از آلودگی منبع جلوگیری شود. یکی از منابع بالقوه بوی بد، فاضلاب و زهکش های غیرسیفونی هستند. همچنین برای حفظ کیفیت خوب هوا لازم است مصالح ساختمانی که رایحه های نامطبوع یا مواد مضر ایجاد می کنند را شناسایی کنید. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و علم شیمی محصولاتی در بازار کوجود است که برخی ترکیبات آلی فرار (VOC) مانند فرمالدئید را از بین برده و منجر به تصفیه هوای داخل می شود.

شما به عنوان یک معمار باید پروژه را طوری طراحی و اجرا کنید که نور خورشید به خوبی تامین شود. همچنین تهویه مناسب و طبیعی یکی از روش های بسیار کارآمد برای تصفیه هوا در یک ساختمان و محیط محسوب می شود. چرا که تسهیل گردش هوا آسایش حرارتی و بویایی در یک محیط را بهبود می بخشد. البته در صورتی که امکان تهویه طبیعی وجود نداشته باشد، می توان از تهویه مکانیکی با فن و تهویه مطبوع استفاده کرد. فیلتر هوای ورودی و خروجی منجر به حذف ذرات مضر می شوند و باید به گونه ای طراحی و نگهداری شوند تا مانع از آلودگی سیستم تهویه خود به منبع آلودگی گردند.

نکته

گیاهان از عناصر بسیار موثر و کارامد در تهویه و بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان هستند. علاوه بر اکسیژنی که تولید کرده و هوا را تمیز می کنند ، منجر به از بین رفتن سموم موجود در هوا شده و زیبایی فضا را چندین برابر می کنند.

بر اساس تحقیقات علمی که انجام شده است، بوی نامطبوع به طور غیرمستقیم با اثرات سو در سلامتی در ارتباط است و برای رفاه عمومی کاربران آسیب هایی را به همراه دارد. از این رو در معماری باید با ایجاد حداقل محیط هایی با بوی خنثی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد. برای این منظور باید از متریال ها و مصالح ساختمانی مناسب به صورت معقول استفاده کرد.