با مفهوم مثلث کار در آشپزخانه آشنا شوید

در این مطلب از خانه معماری قصد داریم شما عزیزان را با یکی از مفاهیم معماری و طراحی داخلی ساختمان با عنوان مثلث کار در آشپزخانه آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

مثلث کار در آشپزخانه و ابعاد آن

مثلث کار در آشپزخانه، یک مثلث فرضی است که دارای سه رأس از سه عنصر اصلی آشپزخانه یعنی اجاق‌گاز، سینک ظرفشویی و یخچال می باشد. لازم به ذکر است مثلث کار در آشپزخانه های کوچک و در برخی موارد خاص در عمل به معنی واقعی آن شکل نمی ‌گیرد. در این بخش با بررسی طراحی های مختلف آشپزخانه به این موضوع خواهیم پرداخت. آشپزخانه یکی از مهم ترین نقاط در یک ساختمان است که افرادی که آشپزی می کنند، وقت زیادی را در آن صرف می نمایند. استانداردهای طراحی آشپزخانه شما را قادر می سازد تا استفاده بهتر و مفیدتری از این فضا ببرید.

به طور کلی مثلث کار در آشپزخانه این امکان را به شما می دهد تا فاصله سه عنصر اصلی آشپزخانه که در بالا نام برده شد را به درستی تعیین کنید. به عبارتی این مثلث باعث می شود تا فاصله متعادلی بین یخچال، اجاق‌گاز و سینک ظرفشویی ایجاد شود و بدین ترتیب کار در این محیط آسان تر خواهد بود. زمانی که محیط مثلث کار در آشپزخانه بین 4.80 الی 6 متر باشد، می توان گفت بهترین موقعیت قرارگیری سه عنصر تشکیل دهنده این مثلث را خواهید داشت. به طور کلی چیدمان وسایل آشپزخانه باید در منطقی‌ترین حالت باشد تا بدینوسیله بتوانید از حداکثر فضا استفاده نمایید.

توجه داشته باشید، طراحی مثلث کار در آشپزخانه باید متناسب با مساحت فضای آشپزخانه، فاصله مناسبی میان اجاق گاز و دو رأس دیگر مثلث انجام شود. در غیر این صورت باید تأثیر گرمایی بر عملکرد یخچال و همچنین لکه‌های چربی حاصل از پخت و پز بر ظروف شسته شده را انتظار داشت.

چند نکته که باید در طراحی آشپزخانه رعایت شود:

آشپزخانه باید طوری طراحی شود که امکان نصب کابینت کافی در دو طرف اجاق‌ گاز وجود داشته باشد. بدین ترتیب می توان تا از سطح آن به‌عنوان میز کار استفاده کرد. توجه داشته باشید، مجاورت اجاق ‌گاز با پنجره اشتباهی است که در برخی طراحی ها رخ می دهد. چرا که در صورت باز بودن پنجره گاز خاموش شده و ممکن است منجر به آتش‌سوزی شود. سینک ظرفشویی باید در جایی قرار گیرد که در جریان هوای آزاد و تابش نور خورشید باشد تا از رطوبت آن کاسته شود. استفاده از کابینت هایی با سطح وسیع با توجه به استفاده مکرر از سینک ظرفشویی نیز توصیه می شود. بهترین مکان برای قرارگیری یخچال از آنجایی که مورد استفاده تمامی افراد خانه است، در نزدیکی ورودی آشپزخانه و با در نظر گرفتن فضای کافی برای بازکردن در یخچال و عبور افراد است.

به منظور طراحی مثلث کار در آشپزخانه و نحوه قرارگیری عناصر اصلی در این محیط، 5 حالت وجود دارد: آشپزخانه ساده یا خطی، آشپزخانه دو طرفه، آشپزخانه L شکل، آشپزخانه U شکل و آشپزخانه جزیره که در ادامه به طور مفصل و جداگانه به این حالت ها می پردازیم.

مثلث کار در آشپزخانه ساده یا خطی، آشپزخانه دو طرفه

در طراحی مثلث کار در آشپزخانه خطی، محل قرارگیری اجاق‌گاز، سینک ظرفشویی و یخچال در یک ردیف است. همان طور که در ابتدای مطلب گفته شد، اجرای عملی مثلث کار در چنین آشپزخانه هایی ممکن نیست. آشپزخانه ساده یا خطی معمولاً برای فضای محدود طراحی می شود و بیشتر خانه های کوچک دارای چنین آشپزخانه هایی هستند. در این طراحی فضای باز کافی در جلوی کابینت‌ها وجود دارد که امکان قرار دادن میز ناهارخوری در این فضا وجود دارد. عدم وجود فضای کار کافی در آشپزخانه های خطی یکی از معایب آن ها به شمار می رود و باید وسایل در کنار یکدیگر قرار گیرند. برای استفاده بهینه از فضای موجود در این نوع از آشپزخانه معمولاً سینک ظرفشویی در بین یخچال و گاز قرار می گیرد.

در طراحی آشپزخانه دو طرفه با دو ردیف کابینت، به دلیل وجود تعداد زیاد کابینت‌ ها، فضای کار افزایش یافته ولی در عین حال فضای آزاد آشپزخانه کاهش می ‌یابد. وجود فضای کافی بین دو ردیف کابینت در چنین آشپزخانه هایی برای طراحی مثلث کار در آشپزخانه بسیار حائز اهمیت است و باید مورد توجه قرار گیرد. چرا که این فضا برای فعالیت در آشپزخانه، نشستن، باز کردن در کابینت ‌ها و موارد دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. در آشپزخانه دوطرفه بهتر است که فاصله بین دو ردیف کابینت حداکثر 2.10 متر در نظر گرفته شود.

آشپزخانه L شکل، آشپزخانه U شکل

طراحی آشپزخانه ‌های L شکل به گونه ای است که از یک‌ طرف کاملاً به فضایی مانند نشیمن باز می ‌شود و در گوشه خانه قرار می‌ گیرد. از این رو فضای زیادی برای طراحی آن لازم نیست. امکان قرار دادن میز ناهارخوری در چنین آشپزخانه هایی از مزایای آن به شمار می رود، ولی طول مثلث کار در آن کاهش می یابد. بدین ترتیب سه عنصر اصلی یعنی اجاق‌گاز، سینک ظرفشویی و یخچال در نزدیکی یکدیگر قرار خواهند گرفت. برای برطرف کردن این مشکل می توانید تعداد کابینت ‌ها را افزایش دهید.

طراحی آشپزخانه های U شکل به گونه ای است که اجزای اصلی بر روی سه ضلع U شکل قرار می‌گیرد. بدین ترتیب فضای زیادی در پیشخوان ایجاد می شود که به ‌عنوان میز ناهارخوری می توانید از آن استفاده نمایید. آشپزخانه های U شکل یکی از بهترین نمونه ها برای طراحی و اجرای مثلث کار در آشپزخانه است. ولی رفت ‌و آمد به آشپزخانه از یک ‌طرف محدود می ‌شود.

مثلث کار در آشپزخانه جزیره ‌ای

آشپزخانه جزیره‌ای که امروزه طرفداران بسیاری دارد و در بسیاری از خانه های نوسازی و بازسازی شده دیده می شود، ترکیبی از دو مدل U و L شکل است. در این نوع از آشپزخانه طراحی مثلث کار به گونه ایست که معمولاً یکی از عناصر گاز یا سینک به طور ثابت در وسط آشپزخانه قرار می گیرد و جلوه بسیار لوکسی به محیط می بخشد. در بسیاری از طراحی های جزیره ای در ایران معمولاً یک آشپزخانه دوم یا همان مطبخ نیز طراحی می شود. ظرافت و دقت در طراحی چنین آشپزخانه هایی بسیار مهم است و بهترین کار این است که پیشخوان در وسط آشپزخانه قرار گیرد.

با این که فرهنگ ایرانی ها با غربی ها متفاوت است، ولی با طراحی های نوین امروزی می توان آشپزخانه را طوری طراحی کرد که ترکیبی از سبک های مدرن غربی با سنتی ایرانی باشند. همچنین توجه به پلان معماری قبل از طراحی مثلث کار در آشپزخانه بسیار حائز اهمیت است و باید توجه ویژه ای به آن معطوف گردد.