در این مطلب از خانه معماری قصد داریم انواع میلگرد را به همراه وزن آن ها به شما عزیزان معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

میلگرد چیست؟

میلگرد به میله های فولادی گفته می شود که به منظور قویت بتن و سازه جهت تحمل نیروهای کششی مورد استفاده قرار می گیرند. به طور کلی بتن از قابلیت تحمل نیروهای فشاری برخوردار است، ولی در برخی موارد نیروهای کششی منجر به شکسته شدن آن می شوند. برای جلوگیری از این اتفاق از میلگرد که با عنوان آرماتور نیز معرفی و شناخته می شود، استفاده می گردد. میلگرد در حقیقت نوعی فولاد است که موجب تقویت بتن شده و مقاومت کششی آن را افزایش می دهد و از شکستن آن جلوگیری به عمل می آورد.

میلگردها کاربرد بسیار زیادی در صنعت راه و ساختمان دارند و از آن برای جبران مقاومت کششی بتن استفاده می شود. البته باید بدانید، میلگرد به تنهایی قادر به افزایش مقاومت کششی بتن نیست و در شبکه بندی ها از نگهدارنده ها و تقویت کننده های نیز استفاده می شود. میلگردها در اندازه های استاندارد تولید شده و انواع مختلفی دارند و استفاده از آن ها در اعضای بتنی مسلح متفاوت می باشد. در ادامه با ویژگی های انواع مختلف میلگردها آشنا خواهید شد.

نکته

مشخصات و شماره شناسایی میلگردها، استانداردهایی است که توسط انجمن آزمایش و مواد برای هر میلگرد تعیین شده است: نوع فولاد مورد استفاده در میلگرد که حرف N به معنای فولاد نو و حرف W نشانگر فولاد ریخته گری است. نشانه‌ی اختصاری کارخانه سازنده ی میلگرد در بیشتر مواقع به شکل حرف اول اسم کارخانه‌ ی سازنده می باشد. لازم به ذکر است، شناسه درجه میلگرد نشان دهنده استحکام تسلیم میلگرد می باشد.

از تولیدکنندگان برتر میلگرد در ایران می توان به: میلگرد ذوب آهن اصفهان، میلگرد کویر کاشان، مجتمع فولاد خراسان، کارخانه فولاد میانه، فولاد آناهیتا گیلان، مجتمع فولاد روهینا، میلگرد کوثر اهواز، میلگرد نیشابور، فولاد بافق یزد، میلگرد ابرکوه یزد، میلگرد سیرجان، میلگرد شاهین بناب، میلگرد ظفر بناب، میلگرد حسن رود، میلگرد آذر فولاد امین، میلگرد امیر کبیر خزر، میلگرد کرمان و میلگرد الیگودرز اشاره کرد.

معرفی انواع میلگرد طبق استاندارهای ایران

میلگردها در کشورهای مختلف بر اساس استانداردهای متفاوتی تولید می شوند و دارای طبقه بندی مشخصی از لحاظ خواص مکانیکی هستند. میلگردهایی که در کشور ایران تولید می شود بر اساس استاندارد روسی است و به طور کلی در سه گروه: میلگرد نرم بدون آج A۱، میلگرد نیمه سخت با آج ساده A۲ و میلگرد سخت با آج پیچیده A۳ وجود دارند.

میلگرد نرم بدون آج A۱ یکی از انواع میگردهای نرم است که به دو دسته صاف و بدون آج تقسیم می شود. تنش جاری این نوع میلگرد، ۲۳۰۰ کیلوگرم و گسیختگی آن ۳۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی ۲۵ درصد است و به عنوان نوعی میلگرد داکتیل مورد استفاده قرار می گیرد و مناسب عملیات جوشکاری و تغییر شکل می باشد. میلگرد نیمه سخت با آج ساده A۲ که با عنوان میلگرد نیمه خشک و نیمه نرم نیز معرفی و شناخته می شود، در دو دسته آجدار و آج فنری شکل وجود دارد. تنش جاری این میلگردها، ۳۰۰۰ کیلوگرم و گسیختگی آن ها ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و دارای تغییر شکل نسبی پلاستیکی ۱۹ درصد است که مناسب برای خاموت زنی می باشد.

نوع سوم میلگردهایی که در ایران مطابق با استاندارهای روسی تولید می شود، میلگرد سخت با آج پیچیده A۳ است که در دسته انواع میلگرد خشک قرار می گیرد. تنش جاری این نوع میلگرد، ۴۰۰۰ کیلوگرم و گسیختگی آن ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و دارای تغییر شکل نسبی پلاستیکی ۱۴ درصد است که مناسب برای انواع عملیات ساختمانی است. توجه داشته باشید، عملیات جوشکاری نباید بر روی این میلگرد انجام شود.

مطلب مرتبط: پاورپوینت انواع میلگردها و استاندارد آن ها

انواع میلگرد از لحاظ شکل، جنس، طول و اندازه

میلگرد ترمکس، میلگرد اروپایی

یکی از انواع میلگردها، میلگرد ترمکس است که در تولید آن به منظور رسیدن به مقاومت استاندارد، باید میلگردهای دارای دمای بالا را از داخل لوله های آب عبور دهند تا بدین ترتیب به صورت ناگهانی خنک شوند. با این روش، سطح میلگرد تا عمق مشخصی از مقاومت بالاتر از ۴۰۰ برخوردار می شود. ولی باید توجه داشته باشید، مقاومت مغز میلگرد در این روش در حدود ۳۴۰ خواهد بود. میلگرد اروپایی یکی از معروف ترین میلگردهای موجود است که شهرت آن نی به دلیل جنس و قیمت پایین آن است. جنس میلگرد اروپایی از منگنز بوده و مقاومت بسیار پایینی در برابر خم شدن دارد. از این رو در موارد خاصی از آن استفاده می شود. توجه داشته باشید، از این نوع میلگرد در مناطق زلزله‌خیز و یا ساختمان‌های ضد زلزله هرگز نباید استفاده نمود.

انواع میلگرد: میلگرد آلیاژسازی و میلگرد فولاد کربن

در ساخت میلگرد آلیاژسازی، فولاد مورد استفاده از طریق اضافه کردن فرو آلیاژها تولید و ساخته می شود و شمش تولیدی در نهایت با استفاده از فرآیند نورد به شکل مورد نظر در می آید. پس از تولید شمش فولادی باید در فضای آزاد و به مرور زمان خنک شود. خواص مکانیکی و شیمیایی آرماتور تولید شده در تمامی سطوح، یکسان خواهد بود که همین موضوع باعث می شود تا در مواقع زلزله و فشار، مقاومت یکنواخت و بهتری داشته باشد. میلگردهای آلیاژسازی به دلیل فرایند تولید و مواد اولیه به کار رفته در آن در مقایسه با آرماتورهای ترمکس گران تر هستند.

یکی دیگر از انواع میلگرد، میلگرد فولاد کربن یا میلگرد سیاه است که کاربرد بسیار زیادی در صنعت دارد. استحکام کششی بسیار خوب از ویژگی های منحصر به فرد این نوع میلگرد است ولی این میلگر به راحتی دچار زنگ زدگی می شود که این موضوع در نهایت منجر به ترک خوردن و شکستن بتن اطراف خود می گردد.

میلگرد با روکش اپوکسی، میلگرد گالوانیزه

این میلگردها، همان میلگر فولاد کربن یا میلگرد سیاه هستند که دارای روکش اپوکسی می باشند. استحکام این آرماتور با میلگرد سیاه تفاوتی ندارد. تنها به دلیل روکش اپوکسی روی این میلگردها، ۷۰ تا ۱۷۰۰ برابر نسبت به زنگ زدگی مقاوم تر هستند. مقاومت میلگرد گالوانیزه در برابر زنگ زدگی کمتر از میلگردهای روکش آپوکسی است. ولی مقاومت آن ها در برابر آسیب پذیری بسیار بالاتر می باشد. به همین دلیل قیمت آن ها نسبت به میلگرد روکش اپوکسی بیشتر است.

میلگرد فایبرگلاس، میلگرد فولاد استنلس

فایبر گلاس مقاومت بسیار زیادی در برابر زنگ زدگی دارد، از این رو یکی از گزینه های بسیار عالی برای تقویت بتن محسوب می شود. فایبرگلاس شباهت زیادی به فیبر کربن دارد، به همین دلیل هنگام استفاده نمی توان آن را خم کرد. این نوع میلگرد از قیمت بالاتری در مقایسه با روکش اپوکسی برخوردار است، ولی به دلیل وزن سبک آن، در نهایت قیمت تمام شده آن مقرون به صرفه خواهد بود. میلگرد فولاد استنلس را می توان گرانترین و البته با کیفیت ترین نوع میلگرد برای تقویت بتن نامید. به طوری که قیمت آن حدود ۸ برابر گران تر از آرماتور اپوکسی است. البته این گرانی بی دلیل هم نیست، چرا که مقاومت فولاد استنلس در برابر زنگ زدگی، ۱۵۰۰ بار بیشتر از میلگرد سیاه می باشد. قیمت بالای فولاد استنلس باعث شده تا تنها در شرایط خیلی خاص مورد استفاده قرار گیرد.

نکات مهم درباره چگونگی نگهداری از میلگرد

قبل از هر چیز خوب است بدانید، بستن میلگردها به یکدیگر در بتن میلگرد فولادی با استفاده از سیم آرماتور‌بندی انجام می شود. همچنین باید این را نیز بدانید که انواع میلگرد اگر در مکان نامناسب نگهداری شود، اکسید می شود. از این رو بهتر است میلگردها در یک مکان سرپوشیده و عاری از نم نگهداری و دپو شوند. اگر میلگردهای استفاده نشده دچار زنگ زدگی شده اند، قبل از استفاده باید زنگ زدگی ها را توسط برس‌های سیمی و یا ابزارهای صنعتی و مکانیکی از سطح آن ها پاک کرد. البته باید این را بدانید که این کار از مقاومت و چسبندگی میلگردها می کاهد.

توجه داشته باشید، قیمت میلگرد بر اساس عواملی از قبیل: قطر میلگرد، اندازه، استاندارد و نوع آن و البته نوسانات ارز تعیین می شود. در حال حاضر میلگردها قیمت ثابتی ندارند و هر روز دچار افت و خیز قیمت می شوند.