با انواع آسانسور و نحوه کارکرد آن آشنا شوید
در این مطلب از خانه معماری قصد داریم شما عزیزان را با انواع آسانسور و نحوه کارکرد آن آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
انواع آسانسور
ساخت آپارتمان ها و مجتمع های مرتفع و بلند مرتبه روز به روز در حال افزایش است. از این رو استفاده از آسانسور امری ضروری است و بدون آن رفت و آمد در این ساختمان ها دشوار خواهد بود. خوب است بدانید، آسانسور یکی از عواملی است که بر ارزش سازه می افزاید. آسانسور اتاقک متحرکی برای انتقال از طبقه ای به طبقه دیگر در سازه های بلندمرتبه است و در انواع مختلف وجود دارد. انواع آسانسور عبارتند از: آسانسور کششی، آسانسور هیدرولیکی و آسانسور کارگاهی.
معرفی انواع درب و قطعات آسانسور
درب های لولایی از جمله ساده ترین و ارزان ترین نوع درب آسانسور هستند که مزایا و معایبی دارند. از معایب این درب ها می توان به عدم کنترل در هنگام بسته شدن ناگهانی آن ها و یا باز شدن ۹۰ درجه آن که منجر به اشغال فضا می شود، اشاره کرد. درب آسانسور سانترال آن دسته از درب های آسانسور است که از قسمت وسط باز می شوند. نوع دیگری از درب آسانسور وجود دارد که با عنوان درب آسانسور تلسکوپی شناخته می شود و نمونه ای از درب های اتوماتیکی محسوب می شود و از یک طرف باز می شود.
قطعات آسانسور عبارتند از: تابلو برق سه فاز، تراولینگ کابل، جعبه رویزیون، وزنه تعادل، سیم بکسل، قلاب سر بکسل، ریل راهنما، تابلو فرمان، پشت بند، انکودر، لقمه، براکت، فلکه هرزگرد، گاورنر، کفشک، الکترو سیگنال، قفل درب لولایی، مگنت درب باز کن برقی، آرام بند، کرپی سیم بکسل، بافر ضربه گیر، بست تراول کابل، پایه موتور گیربکس، لاستیک زیر مورتور، درب، شالتر، پاراشوت، کلید قارچی، میکروسونیچ غلطکی، روغندان، پریز صنعتی، شستی ها، سنسور درب، سنسور اورلود، درب نیمه اتوماتیک، درب تمام اتوماتیک کابین و کابین. تمامی این قطعات برای ساخت و تولید یک آسانسور مورد نیاز است و بدون حتی یکی از این قطعات یک آسانسور کامل نمی شود.
نکته
برای نصب آسانسور باید ابتدا نسبت به تهیه نقشه اقدام کرد و پس از این که نقشه ها آماده شد، باید مراحلی از قبیل: آماده سازی کف چاله آسانسور، عملیات آهن کشی چاه آسانسور، دیوار کشی اطراف چاه و ایجاد موتورخانه، دورچینی درب طبقات، اجرای کابل کشی و نصب تابلو برق سه فاز به طور کامل طی شود. یکی از موارد مهم درباره آسانسورها، سرویس و نگهداری آن ها است و باید در بازه های زمانی منظم انجام شود. اگر مشکل یا خرابی در بالابر وجود دارد باید در اسرع وقت نسبت به برطرف کردن آن اقدام شود تا از حوادث خطرناک جلوگیری به عمل آید.
همچنین لازم به ذکر است، قیمت آسانسور بسته به نوع آسانسور، نوع و ابعاد کابین، نوع و تعداد موتور به کار رفته در ساخت آسانسور، تعداد طبقات ساختمان، حداکثر ظرفیت قابل تحمل، حداکثر سرعت حرکت، حداکثر ارتفاع، نوع سکشن، برند آسانسور و نوع تابلو برق مانند اینورتر یا کنتاکتوری بودن تابلو برق، متفاوت و متغیر است. در ادامه به معرفی انواع آسانسور می پردازیم:
آسانسور کششی
آسانسور کششی قدیمی ترین و پرکاربردترین نوع آسانسور است که برای ساختمان های مسکونی و اداری مورد استفاده قرار می گیرد. برای جا به جایی در این نوع از آسانسورها سیم بکسل، وزنه و فلکه به کار برده می شود و بر اساس نیروی گیربکس و الکتروموتور عمل می کند. کابین آسانسور کششی با استفاده از سیم بکسل که متشکل از چند رشته طناب فولادی است به وزنه تعادل متصل می شود و امنیت افراد را تامین می کند. برای تشخیص مشکلات موجود در سیم بکسل باید آسانسور به صورت منظم مورد بازرسی قرار گیرد. در زمان حادثه نیز با استفاده از سیستمهایی مخصوص، سرعت آسانسور کنترل شده و بدین ترتیب از وقوع اتفاقات غیر منتظره جلوگیری به عمل می آید. آسانسورهای کششی به لحاظ شکل در دو نوع شیشه ای و بسته تولید می شوند. در ادامه به معرفی انواع آسانسور کششی می پردازیم:
آسانسور کششی روملس، گیربکس و گیرلس
آسانسور کششی بدون موتورخانه یا روملس یکی از انواع آسانسورهای کششی است که موتور آن واقع در داخل چاهک است و امروزه جایگزین آسانسورهای قدیمی شده است. نصب سریع آسانسور، کم حجم بودن قطعات و لوازم، انجام سرویس راحت، دسترسی آسان به تمام تجهیزات در داخل چاه آسانسور، کاهش چشمگیر در مصرف برق، صدای ترمز خیلی کم و سازگاری با محیط زیست از مزایای این آسانسور می باشد.
آسانسور کششی گیربکس دارای گیربکس هستند که این گیربکس متصل به موتور است و موجب راندن چرخی می شود که سیم بکسل را به حرکت در می آورد. 76 متر، حداکثر مسافتی است که آسانسورهای کششی گیربکس قادر به طی کردن آن می باشند و به همین دلیل بیشتر برای ساختمانهای کوتاه و نیمه مرتفع مناسب مورد استفاده قرار می گیرند. 13600 کیلوگرم نیز حداکثر وزنی است که این آسانسورها میتوانند تحمل کنند و از هزینه نصب پایین تری نسبت به آسانسورهای گیرلس برخوردارند. انواع موتورهای گیربکس عبارتند از: موتور الکتریکی، گیربکس، فلکه گیربکسی و ترمز الکتریکی.
آسانسور گیرلس نوع دیگری از آسانسورهای کششی هستند که در آن ها گیربکس وجود ندارد. در این آسانسورهای کششی سیم بکسل به بالای کابین آسانسور وصل و برای به حرکت در آوردن آسانسور به دورفلکه پیچیده می شود. سر دیگر سیم بکسل برای حفظ تعادل و ثبات سیستم مکانیکی باید به وزنه وصل شود. سیستم آسانسور کششی از نظر سرعت به : تک سرعته، دو سرعته و کنترل سرعت هوشمند تقسیم می شود.
نکته
تفاوت هایی بین موتور گیربکس و موتور گیرلس وجود دارد: موتور گیرلس آسانسور نیازی به روغن کاری ندارد، در صورتی که موتور گیربکس را باید به طور منظم روغن کاری کرد. حجم موتور گیرلس در مقایسه با گیربکس کم تر است و در نصب سیستم روملس می توان از آن استفاده نمود. یکی از معایب موتور گیربکس این که در هربار برای شروع حرکت حدود ۲ تا ۳ برابر موتور گیرلس جریان برق مصرف می کند ولی در مورد گیرلس چنین نیست .
مزایا و معایب آسانسور کششی
مزایا: از آسانسورهای کششی می توان در ساختمان های مرتفع استفاده کرد و سرعت بالایی هم دارند. سیستم فرمان این آسانسورها ساده و نصب آن ها سریع است. امکان کنترل گروهی آسانسور ها در کنار هم یکی از مزایای مهم آسانسورهای کششی می باشد.
معایب: هزینه نصب آسانسورهای کشش در مقایسه با هیدرولیکی بیشتر است و برای طراحی چاهک نیاز به فضای زیادی می باشد. خروج مسافرین از کابین این آسانسورها در صورت قطع برق و یا از کار افتادن آسانسور دشوار است و برای خارج کردن آن ها نیاز به یک متخصص می باشد.
آسانسور هیدرولیکی
یکی دیگر از انواع آسانسورهای امروزی، آسانسور هیدرولیکی است که با نیروی فشار روغن کار می کند. فضایی که این نوع آسانسورها اشغال می کنند نسبت به آسانسورهای کششی کمتر بوده و نیاز به موتورخانه در بالا ندارند. این آسانسورها برای طول مسیر پایین و ظرفیت های بالا طراحی شده و نیرو و بار عمودی بر اسکلت ساختمان وارد نمی کنند. در آسانسور هیدرولیکی، جک و پاوریونیت دو عامل تامین کننده نیروی محرکه هستند. در این آسانسورها نیروی رانش با تحت فشار قرار گرفتن روغن ایجاد شده و به جک های هیدرولیکی منتقل و در نهایت باعث حرکت آسانسور می شود. سیستم محرکه در آسانسور هیدرولیکی به صورت مستقیم و غیر مستقیم است. به منظور جا به جایی کابین در سیستم مستقیم، جک مستقیما به یوک کابین وصل شده و در نوع غیر مستقیم، جک از طریق حرکت سیم بکسل متصل به یوک کابین، آن را جا به جا میکند.
مزایا و معایب آسانسور هیدرولیکی
مزایا: قابلیت نصب شیشه در سه وجه کابین این آسانسور از مزایای مهم آن است. همچنین در صورتی که برق قطع شود، آسانسور متوقف نمی شود. فضای اشغال شده توسط کابین به دلیل حذف قاب وزنه کمتر است. نیروی جاذبه زمین منجر به پایین آمدن آسانسور شده و انرژی بسیار کمی مصرف می شود و سرعت پایین آمدن آن نیز زیاد است. دارای ضریب ایمنی بالا و همچنین دارای توان و نیروی بالا برنده قوی و راندمان مکانیکی عالی با هزینه کم می باشد. برای حمل بارهای سنگین بهترین گزینه است.
معایب: سرعت بالای آسانسورهای هیدرولیکی در عین مزیت، یکی از مزایای آن نیز محسوب می شود. از این رو از آن ها برای سرعتهای زیر ۱ متر بر ثانیه استفاده میشود. قدرتی که برای موتور آسانسور هیدرولیکی لازم است در مقایسه با آسانسورهای کششی بیشتر است، از این رو نیاز به کابل های برقی متناسب با قدرت موتور به منظور انتقال برق به موتورخانه می باشد که این امر از افت ولتاژ برق جلوگیری می کند. درجه حرارت روغن در پایین آمدن آسانسور هیدرولیکی بالا می رود. چرا که انرژی پتانسیل این آسانسورها در هنگام پایین آمدن به انرژی جنبشی و قسمتی از آن به حرارت تبدیل می شود. هزینه های جانبی نصب و نگهداری آسانسورها بر عهده خریدار می باشد.
نکات مربوط به نصب آسانسور هیدرولیکی
بر اساس کتاب مبحث ۱۵ مقررات ملی ساختمان، باید نکاتی را در نصب آسانسور هیدرولیکی مورد توجه قرار داد و رعایت کرد:
در سیستم مستقیم، جک باید دارای شیر اطمینان مخصوص بوده ولی در سیستم غیر مستقیم، علاوه بر شیر اطمینان مخصوص باید تدابیر ایمنی ویژه ای که مانع از سقوط آسانسور به دلیل پاره شدن سیم بکسل می شوند طبق استاندارد شماره ۶۳۰۳-۲ سازمان ملی استاندارد ایران اندیشیده شود. در صورت وجود بیش از یک جک برای جا به جایی آسانسور، فشار روغن آن ها باید همواره برابر باشد. در صورت ضروری بودن حفر چاه برای آسانسور هیدرولیکی باید پیش بینی های لازم صورت گیرد. همچنین چاه جک باید دارای مقاومت لازم در برابر نفوذ آب بوده و اجرای آن باید با دقت شاقولی ۲۵ میلی متر در ارتفاع ۳ متر صورت گیرد. برای نصب آسانسور هیدرولیکی باید الزاماتی از قبیل : محاسبه تعداد، ظرفیت و جا به جایی که برای آسانسورهای کششی مقرر شده نیز مورد توجه قرار گیرد.
از آسانسورهای هیدرولیکی در پارکینگ های طبقاتی کوچک و بزرگ، ساختمان های مسکونی تا حداکثر پنج طبقه، بیمارستان های کوچک، کلینیک ها، ساختمان های بهداشتی تا حداکثر سه طبقه و به عنوان آسانسور های خانگی که با برق تک فاز کار می کنند، استفاده می شود.
آسانسور کارگاهی
افزایش حجم کاری باعث شده تا محیط های کارگاهی و کارخانه ای بسیار وسعت پیدا کنند. از این رو لازم است افراد، تجهیزات و مصالح برای کار در ارتفاع و یا هم سطح سازی با یک مکان به نقاط مرتفع تر ارسال شده و فرستاده شوند. برای این منظور از آسانسورهای کارگاهی استفاده می شود. این تجهیزات کارگاهی در کارگاه ها، ساختمان های در حال ساخت، پالایشگاه ها، پتروشیمی ها، سکوهای نفتی و سدها کاربرد زیادی دارند. آسانسور یا بالابر های کارگاهی وظیفه حمل بار و افراد را بر عهده دارند و همچنین منجر به تسریع فرآیند ساخت و ساز می شوند. مکانیزم حرکت این آسانسورها تقریبا مشابه آسانسور معمولی آپارتمانی است با ظرفیت، ایمنی و ظاهری متفاوت. این آسانسورها برای حرکت عمودی از نیروی محرکه یک موتور الکتریکی استفاده می کنند.
انواع بالابرهای کارگاهی عبارتند از : بالابر کارگاهی سیار و ثابت. بالابر سیار به منظور جا به جا کردن وسایل سنگین مورد استفاده قرار می گرد. بالابر کارگاهی ثابت نیز در دو نوع نوار دنده ای و وینچی وجود دارد و نوع نواردنده ای آن از ایمنی بیشتری برخوردار است.
اجزای مهم و تاثیرگذار در ایمنی بالابرهای کارگاهی
تعداد دفعات استفاده از آسانسورهای کارگاهی به دلیل استفاده در محیط های پر رفت و آمد بسیار زیاد است. از سوی دیگر به علت وزن زیاد بارهایی که این بالابرها حمل می کنند، باید از ایمنی بسیار بالایی برخوردار باشند و تمامی این آسانسورها دارای تجهیزات ایمنی هستند. یکی از اجزای مهم در ایمنی این بالابرها، حفاظ اطراف آسانسور است که محدوده کابین آسانسور و همچنین محل قرار گیری اتاقک را مشخص کرده و نشان می دهد. این حفاظ همچنین از ورود افراد و یا تجهیزات به محدوده اتاقک جلوگیری به عمل می آورد.
نرده امگا دیگر حزء مهم ایمنی در بالابرهای کارگاهی است که محل ورود و خروج افراد و بار می باشد و در هنگام بالا و پایین کشیده شدن آن، مسیر را باز و یا بسته می کند. این نرده همچنین مانع از ورود افراد و اشیا در هنگام حرکت آسانسور به داخل اتاقک و مسیر حرکت آن می گردد. سوئیچ های ایمنی یا لمینت سوئیچ در ابتدا و انتهای مسیر حرکت آسانسور تعبیه شده اند و مانع از بروز حوادثی مانند سقوط کابین میشوند. با استفاده از محدودکننده ها که قطعاتی مکانیکی هستند، حرکت آسانسور را پایان میبخشند و مانع از سقوط کابین میشوند. پاراشوت یک سیستم جلوگیری از سقوط است و از اجزای مهم در ایمنی بالابرهای کارگاهی محسوب می شود و باید با حضور مسئول کارگاه و تکنسین های آسانسور تست شده و چگونگی عملکرد آن آموزش داده شود.
نوشته های مرتبط:
- پایان کار ساختمان و مراحل و مدارک دریافت آن
- برگ سبز تعهد پایانکار یا اعلام اتمام عملیات ساختمانی و…
- خانه ای کنار دریاچه در پریرا، کلمبیا
- موزه Boola Bardip
- تسهیلات پروازهای ورودی فرودگاه بین المللی سیاتل-تاکوما
- پروژه نوسازی خانه دیوار آجری در هند (Brick Screen House)
- خانه فشرده کارست
- خانه معماری | نمای ترموود؛ لوناوود
- مقایسه دکوراسیون داخلی با طراحی داخلی
- درباره خرپا و انواع آن بیشتر بدانید
دیدگاهتان را بنویسید