معرفی روش های تخریب سازه های مختلف

زمانی که عمر مفید ساختمان یا بنا به پایان می رسد، به دلیل کاهش بازدهی آن، باید تخریب و بازسازی شود. همواره از ماشین آلات و مواد منفجره برای تخریب سازه های مختلف استفاده می‌شده، ولی در زمان انجام عملیات تخریب، آلودگی صوتی و گرد و غبار زیادی در محیط اطراف ایجاد می شد. تخریب با مواد منفجره خطر نیز، تخریب ساختمان های مجاور را به همراه داشت. در این مطلب، قصد داریم روش های تخریب سازه های مختلف را معرفی کنیم، با ما همراه باشید.

ساخت و ساز و احداث ساختمان ها در کنار هم در این دنیای ندرم، هر روز در حال افزایش است و به دلیل تراکم ساختمان ها، برای تخریب سازه های مختلف و به خصوص سازه های بلتد مرتبه، باید از یک روش اصولی استفاده شود. هر سازه و ساختمان، دارای طول عمر مشخصی است و اگر بنایی فرسوده شود، تخریب آن امری ضروری است. کارگرانی که عملیات تخریب را انجام می دهند، باید در امنیت کامل باشند و عملیات تخریب باید به گونه ای باشد که ساختمان های مجاور نیز در امان باشند و صدمه ای به آن ها وارد نشود. در حقیقت، تخریب باید به روشی ایمن و مطمئن انجام شود.

روش های تخریب سازه ها و ساختمان های فرسوده

قبل از اینکه عملیات تخریب صورت گیرد، باید روشی صحیح را انتخاب کرد و برای این منظور باید نکاتی را مورد توجه قرار داد. موقعیت و مکانی سازه و بنایی که در آن قرار دارد، یکی از این موارد است . مشخص کردن هدف از تخریب سازه و همچنین مصالح به کار رفته در بنای مورد نظر و در نهایت، چگونگی و روش انتقال آواری که از تخریب باقی مانده نیز، نکات و مواردی است که قبل از انتخاب روش صحیح تخریب سازه باید در نظر داشت. روش های معمول برای تخریب سازه های مختلف را در ادامه مورد بررسی قرار می دهیم:

روش های تخریب سازه: عملیات تخریب با استفاده از انفجار کنترل شده

تخریب سازه های بلندمرتبه، سوله ها، پل ها و سیلوها و برخی دیگر از سازه ها با استفاده از این روش انجام می شود. برای پیش بینی انهدام سازه و همچنین به منظور اطمینان از نحوه تخریب پس از انفجار، باید سازه مورد آنالیز و بررسی با استفاده از یک نرم افزار آنالیزی قرار گیرد تا از این طریق مواد منفجره در اماکن پیش بینی شده قرار داده شود و تخریب صورت گیرد. خطرناک بودن مواد منفجره یکی از معایب این روش است. احتمال دارد که مواد منفجره، عمل نکند و ساختمان به صورت کامل منهدم نشود. در صورتی که فاصله سازه مورد تخریب با ساختمان های مجاور، زیاد نباشد، قبل از عملیات تخریب باید ساختمان های اطراف به صورت موقت تخلیه شوند.

عملیات تخریب با استفاده از توپ تخریب

یکی از قدیمی ترین روش های تخریب سازه و ساختمان، استفاده از توپ تخریب است. توپ تخریب که جنس آن از فولاد است، توسط یک کابل مخصوص از جرثقیل آویزان است. تخریب توسط توپ تخریب، طی دو حرکت عمودی یا افقی که به سازه مورد نظر برخورد می کند، صورت می گیرد. در مورد حرکت افقی توپ تخریب، بوم جرثقیل در خطی افقی در یک حرکت رفت و برگشتی، ضربه ای را به ستون ها و دیوارهای بنا یا سازه وارد کرده و منجر به تخریب آن ها می شود.

در مورد حرکت افقی، توپ تخریب توسط جرثقیل بالا برده و رها می شود. حرکت افقی توپ تخریب، معمولاً برای تخریب پل ها، تیرها و دال های سازه و ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. در تخریب سازه با توپ تخریب، آلودگی صوتی و گرد و غبار زیادی در فضا ایجاد می شود که یکی از معایب این روش است. همچنین احتمال سقوط و پرتاب مصالح در اثر وارد آمدن ضربان به سازه نیز وجود دارد. در روش توپ تخریب، باید فضای مورد نظر برای قرارگیری جرثقیل، بزرگ باشد.

عملیات تخریب با استفاده از بیل مکانیکی

تخریب با استفاده از بیل مکانیکی برای سازه هایی با بیش از ۲۰ متر ارتفاع، مناسب است. بیل مکانیکی که برای عملیات تخریب مورد استفاده قرار می گیرد، دارای بازوهای تخریب است که دارای چند شاخه هستند که برای تخریب مورد استفاده قرار می گیرند. تخریب سازه با استفاده از شاخه هایی که بر سر بازوها قرار دارند، از بالا به پایین انجام می شود. این روش هم یکی از روش های قدیمی تخریب سازه است که امنیت بیشتر در مقایسه با روش های قدیمی مانند توپ تخریب دارد.

عملیات تخریب ساختمان به صورت تدریجی

در این روش، سازه یا بنای مورد نظر باید قبل از تخریب، تخلیه و سقف‌ها به منظور عبور ستون‌های موقت، برش داده شود. سپس در بالای سازه،یک کلاهک فلزی به ارتفاع ۲۰ متر قرار می گیرد و باری که از وزن کلاهک ایجاد می شود، توسط ستون‌های موقت فلزی به سقف سازه وارد می شود. در بالا و پایین ستون‌ها، دو تیرک قرار می گیرد که تیرک بالایی ثابت است. تیرک پایینی به‌وسیله یک جک هیدرولیکی که درون ستون است در راستای ارتفاع ستون تغییر ارتفاع می‌دهد. تیرک‌های پایین روی دال چهار طبقه پایین‌تر از کلاهک مورد نظر قرار داده می‌شوند. پس از انجام این مراحل، عملیات تخریب توسط کارگران و ماشین‌آلات از بالا و درون سازه شروع می‌شود. ضایعات ساختمانی توسط جرثقیل‌های نصب شده در زیر کلاهک، به پایین سازه انتقال داده می‌شوند. ارتفاع بین دو تیرک نیز توسط جک‌ های هیدرولیکی، حین عملیات تخریب کاهش می‌یابند.

بعد از اینکه چهار طبقه بی کلاهک و تیرک پایین ستون، تخریب شد، تیرک بالایی بر روی سقف زیر کلاهک قرار می گیرد و تیرک پایینی آزاد می گردد، سپس روی سقف چهار طبقه پایین تر قرار می گیرد. بعد از این مرحله، تیرک بالایی آزاد می شود و عملیات تخریب تکرار می شود. تخریب سازه به صورت تدریجی، یکی از مناسب ترین روش های تخریب سازه است. انتشار گرد و غبار ناشی در این روش به کمترین میزان می رسد و مصالح و ضایعات حاصل از تخریب، به بیرون ساختمان انتقال می‌یابند. این روش در هر شرایط آب و هوایی و مکانی، قابل انجام است. در این روش، آلودگی صوتی کمتری در مقایسه با سایر روش های تخریب سازه، ایجاد می شود و نیازی به تخلیه ساختمان های مجاور نیز نمی باشد. این روش، جدیدترین روش تخریب سازه است و برای بازسازی بناهای فرسوده مورد استفاده قرار می گیرد.